Maryse Imani van den Burg
Portretfoto voor Hoezo Indo gefotografeerd door Armando Ello.
Dit portret is een fotografisch identiteitsproject waarin een verscheidenheid aan Nederlanders met Nederlands-Indonesische origines wordt geïnterviewd om zo een gemeenschappelijke cultuur te identificeren.
Alle portretten zijn opgenomen in een boek inclusief foto en interview.
Onderwerpen waar ik over heb gesproken zijn:
– Mijn familiegeschiedenis met een Nederlands-Sumatraanse oma uit Sigli, Sumatra en mijn Nederlands-Javaanse opa uit Bandung, Java. Mijn oma behoorde tot een welvarende familie en mijn opa was een verstoteling die geadopteerd is door een welvarende Nederlands-Indonesische familie.
– Intergenerationele trauma’s van de internering van mijn oma in een Japans concentratiekamp, het precaire bestaan van mijn opa als buitenkamper die gedwongen rijst moest verbouwen voor de Japanse bezetters met als gevolg levensbedreigende honger en de daaropvolgende Bersiap periode met arbitraire moordpartijen van bi-racialen. De adoptieouders van mijn opa zijn ook op brute wijze gespietst gedurende de catharsis van de eeuwenlang ondergedompelde wrok van Javanen in het kader van koloniale onderdrukking door o.a. Indo-europesen.
– Het vluchten van mijn grootouders en de ontworteling die hiermee gepaard ging. Zij kwamen terecht in het kille Nederland in een soort vluchtelingenkamp met barre voorzieningen. Daarom zet ik me ook ten alle tijden in voor vluchtelingen.
– De gedwongen assimilatie van mijn grootouders. Maleis en nasi goreng werden verdrongen naar de achtergrond en daar kwamen algemeen beschaafd Nederlands en aardappelen met een gehaktbal voor in de plaats. Hierdoor zijn mijn spreekvaardigheden beschamend elementair, wat ik ontzettend jammer vind. Ik zou graag beter willen luisteren naar de verhalen van Indonesiërs.
– De manier waarop hun positie veranderde van koloniale onderdrukker van volbloed Indonesiërs in raciaal en cultureel gediscrimineerde tweederangsburgers onderhevig aan het racisme van volbloed Nederlanders. Kwam het koloniale systeem dat zij met hun medeplichtigheid hadden geconstrueerd in Indonesië op Nederlands grondgebied als een boemerang terug geslingerd naar hun hoofd misschien?
– De kolonisatiebewegingen en het dekoloniserende bewustzijn van Indische-Nederlanders (bij gebrek aan een dekoloniale term).
Hoe kunnen we dit gedachtegoed ontmantelen en misschien onze relatie herstellen met onze Indonesische broeders en zusters?
Hoe kunnen we (ongedocumenteerde) arbeidsmigranten hier ondersteunen?
Hoe kunnen we westerse multinationale corporaties op het matje roepen die in Indonesisch regenwoud ecologische ravages aanrichten?
Hoe kunnen we herstelbetalingen van Indonesië aan Nederland voor haar afhankelijkheid aan de kaak stellen? Hoe kunnen we in Nederland uit de stilzwijgende modelminderheid kruipen?
– Tot in welke mate corresponderen contemporain in Indonesië
a) het politieke cliëntelisme en de patronage,
b) de roofzuchtige corruptie van de rijken en de schrijnende sociaal-economische ongelijkheid met weinig kans op mobiliteit en toegang tot sociale voorzieningen voor de armen,
c) de houtkapindustrie op Borneo dat een spoor van destructie achterlaat voor biodiversiteit en leefgebieden van de mens,
d) de kolonisatie van Papua in de vorm van exploitatie van hulpbronnen door de multinationale mijnindustrie met toestemming van de Indonesische staat, met een overdracht van de Nederlands koloniale politieke en economische modus operandi aan de Indonesische elite?
Zoals Frantz Fanon al had geanalyseerd is het zo dat zolang er geen fundamentele systemische hervormingen worden doorgevoerd dat politieke onafhankelijkheid de traditie van kolonisatie voortzet. Middels de replicatie van westerse technieken door de Indonesische regeerderselite en de inbreuk van westerse corporaties op het economische domein van een voormalige kolonie blijven koloniale relaties voortbestaan.
Mijn witte privilege waar ik tegelijkertijd baat bij heb, maar waardoor ik ook veel vraagtekens had over mijn culturele identiteit.
Ik lijk op de witte Nederlander, maar: eerder zachtaardig dan direct, tussen de middag bamisoep in plaats van een broodje pindakaas, ouderen en autoriteitsfiguren standaard aanspreken met u in plaats van informeel jij als blijk van respect, een Aziatische tijgermentaliteit wanneer het aankomt op academische prestaties in plaats van meegaan in de nonchalante zesjescultuur, geloven in en het vrezen van de stille kracht van krissen en wayangpoppen in plaats van de nuchterheid van de typische Belanda, etc.
Een Hollands uiterlijk, maar dus wel degelijk een Nederlands-Indonesische inborst vind ikzelf.